door: Jan Westert

Politieke reuring is mooi, maar wie de onderlinge verhouding met bijvoorbeeld Herman Pieper kent, weet ook dat niet de eerste de beste oprisping tot de val van een coalitie leidt. Hoe smachtend anderen daar ook naar kunnen uitkijken, zeg ik dan bijvoorbeeld aan het adres van onze SP-vriend, Frank Futselaar. Met die partij hebben we immers net in een gezamenlijke motie het ‘politieke café’ van reflectie bepleit.

Druk op de coalitie

Is er dan niets aan de hand in Overijssel? Dat is ook weer niet het geval. Onze vrienden van de VVD hebben natuurlijk een bijzondere move gemaakt. Ze steunen ineens een oppositie-brede motie om de N340 te heroverwegen. Die motie lag er nog van de vorige vergadering. De motie zou ongeschonden zijn aangenomen, ware het niet dat bij de stemming één van de collega’s van de SGP te veel op het linkerknopje had gedrukt, waardoor de stemmen staakten. Dirk van Dijk stimuleert de Provinciale Staten regelmatig tot een overdenking. Hij heeft het deze keer wel op een erg bijzondere manier gedaan. De VVD kreeg nu de ruimte om het eigen stemgedrag nog eens grondig te overdenken. Dat hebben de liberalen in Overijssel deze keer wel erg grondig gedaan. Vlak voor de Statenvergadering kondigden zij in de media aan dat zij instemden met de oppositiemotie om de N340 te heroverwegen. Als coalitiepartner konden we er kennis van nemen.

Over die niet zo coalitie-vriendelijke communicatielijn hebben we in het coalitieoverleg en in Provinciale Staten onze kritische kanttekeningen gemaakt. Niet meer doen, zo is de opvatting van de ChristenUnie. Dat bevordert de goede samenwerking niet en je laat journalisten wel erg vroeg uit hun bed komen.  Wat mij betreft houden we het bij die conclusie. Als coalitiepartners informeer je eerst elkaar, als je van politieke lijn wilt veranderen.

Versoberen N340

Uiteraard is er inhoudelijk ook iets loos. De VVD wil de N340 versoberen. Dat is een compleet andere windrichting dan tot nu toe. De besluitvorming rond de N340 en N377 is afgerond. De uitvoering is in gang gezet. De gemeenten Hardenberg en Ommen rekenen op een goede verbinding met de A28. Aanwonenden hebben contracten met de provincie gesloten, of zijn er mee bezig. Plaatselijk Belang Balkbrug rekent op een tunnel in het dorp, zoals deze ook op initiatief van de VVD in het plan is gekomen. Wie dan 180 graden draait, zet in de uitvoeringsfase veel op de kop. Uiteraard is met deze plannen (260 miljoen) heel veel geld gemoeid. En ook Overijssel moet heroverwegen. De ChristenUnie is het er mee eens, dat daartoe ook kritisch naar de N340/N377 wordt gekeken. Maar wel op basis van goede inhoudelijk voorbereide afwegingen. Dat is de reden, dat ik bij de behandeling van de begroting eerder heb gezegd de motie van de oppositie niet te kunnen steunen. De ChristenUnie wil weloverwogen kunnen afwegen, en niet bij politieke gril een oppositemotie steunen. In het voorjaar was de N340 in het kader van de heroverweging wel aan de orde gekomen. Heroverweging moet zorgvuldig, dat is ook afgesproken in een statenbrede motie.

Met de wijziging van de stellingname van de VVD in de N340/N370 doet zich een nieuw politiek feit voor. Er is een politieke meerderheid voor heroverweging van de N340/N370. De motie wil maar liefst 120 tot 150 miljoen besparen. Bovendien legt de motie onmiddellijk de uitvoering stil en is het maar de vraag of de motie uitvoerbaar is.

Eigen alternatief

De ChristenUnie had kunnen zeggen: het heeft geen zin om nog tegen de motie van heroverweging te stemmen. Dat vonden we te vlot. Daarom hebben we aan GS een aantal indringende vragen voor gehouden.

1. GS heeft de motie eerder ontraden. Blijft dat zo? En moet ook niet worden geconcludeerd dat de motie onuitvoerbaar is?
2. Bovendien moet Provinciale Staten zorgvuldig en betrouwbaar met het genomen besluit omgaan. Daarom wil de ChristenUnie weten:
   1. Wat de juridische consequenties zijn van de heroverwegingsmotie van de N340?
   2. Wat de betekenis is voor het provinciaal inpassingsplan?
   3. Wat de financiële impact is van een besluit om tussen 120 en 150 miljoen te bezuinigen en is dit bedrag taakstellend bedoeld door de indieners?
   4. Valt de hele uitvoering door de motie stil?
   5. Wat betekent het voor de N377 en de ook door de VVD gewenste tunnel in Balkbrug?
   6. Wat betekent het ook voor de toezegging van de gemeente Hardenberg om extra geld bij te dragen in de verbetering van de N340.

De ChristenUnie wilde in het debat van zowel het college, de VVD en de verschillende oppositiepartijen een klip een klaar antwoord op de gevolgen van de opdracht om de N340 te versoberen. Het college heeft in haar antwoord tijdens het debat die ‘klip en klaarheid’ niet geboden, de VVD en de oppositie ook niet.

Vervolgens hebben we een eigen motie ingediend, waarin de ChristenUnie concludeert dat zij mee wil gaan in de heroverweging van de N340, maar dan wel op basis van goed ingeschatte effecten. In de motie, ingediend samen met de SGP, heeft de ChristenUnie het college gevraagd om voor eind januari alle gevolgen in kaart te brengen. Wat ons betreft gaf die lijn een goede mogelijkheid voor coalitiepartij VVD hun heroverwegingsstandpunt te handhaven en bood zij aan het college van GS de ruimte om de gevolgen in kaart te brengen. Helaas werd die handschoen niet opgepakt, zodat er nu stellingen worden betrokken waarvan we met belangstelling afwachten hoe de vlag er in januari bij zal hangen. De ChristenUnie vindt dat het college van GS met het overnemen van deze motie een stap voorwaarts had kunnen doen in plaats van in de verdediging te schieten. Wat de ChristenUnie betreft, had deze motie een goede brug kunnen vormen. Het ontraden van de alternatieve motie ChristenUnie-SGP is niet slim, maar wel een gegeven.

Realistisch heroverwegen

We hebben aangegeven mee te willen gaan in het zoeken van realistische mogelijkheden tot heroverweging. Dat hebben wij gemarkeerd in onze motie. Om die reden zijn we aan het eind van de avond gebleven bij ons standpunt niet in te stemmen met de motie van de oppositie, die wat de ChristenUnie betreft voor te veel uitleg vatbaar is en het hele N340-proces weer voor jaren kan stilleggen. Dat is niet goed voor Hardenberg en de regio Noordoost Overijssel, die in het kader van economie en werkgelegenheid dringend behoefte heeft aan een betere ontsluiting. Er zijn toezeggingen gedaan aan aanwonenden, aan Balkbrug. Er zijn plannen in uitvoering. Zorgvuldigheid en betrouwbaarheid vragen daarom, dat we eerst grondig de gevolgen in kaart hebben in plaats van zo maar in te stemmen met een motie om te versoberen. Versoberen mag, maar graag grondig voorbereid.