Slopen van monumenten is echt zonde!
In september hebben we met frisse tegenzin in moeten stemmen met de sloop van voormalig hotel Zandwijk. We hebben ingestemd omdat we ook wel zagen dat de jarenlange verwaarlozing van dit ooit zo mooie gemeentelijke monument eigenlijk geen andere mogelijkheid meer bood tot sloop.
Natuurlijk zien wij ook dat de initiatief nemers echt hun best hebben gedaan om er een mooi ontwerp van te maken, zoals op de afbeelding zichtbaar is (bestemmingsplan Zandwijk e.o., Weghorst Architectuur). Maar hiervoor moet wel eerst een gemeentelijk monument gesloopt worden! Onze tegenzin zat erin omdat het echt wel anders had gekund als Twenterand veel eerder en wat meer aandacht had besteed aan de weinige monumenten die ze heeft. Er zijn in de afgelopen decennia al zoveel mooie monumentale panden verdwenen door verwaarlozing en gebrek aan visie. Nu is ook vaak het argument dat het oude pand moeilijk te verduurzamen is. Zie hiervoor bijgaand artikel in de Tubantia.
Daarom begonnen we ons debat met een Bijbeltekst. In Spreuken 11 vers 14 lezen we: “Door gebrek aan visie gaat het volk ten onder. Een keur van raadgevers brengt het tot bloei”. Er moet meer nagedacht worden over cultuurhistorie en erfgoed in onze gemeente. Anders gaat er nog meer verloren. Hotel Zandwijk is een triest voorbeeld: ondanks dat het voormalige hotel op de monumentenlijst stond, heeft het kunnen gebeuren dat dit pand, door wisseling van eigenaren, kon verpauperen en uiteindelijk niet meer hersteld kon worden. Cultureel erfgoed gaat ook niet alleen over gebouwen, maar zeker ook over parken, tuinen en cultuurlandschappen. Landschappen die verbonden zijn aan de identiteit van onze gemeente, zoals bijvoorbeeld de Mageler Es en het Herman Janspark.
Het Herman Janspark en het oude kerkhof, een prachtig stukje oud slagenlandschap in Vriezenveen, is een goed voorbeeld hoe gebrek aan beleid op dit moment uitpakt n onze gemeente. De gemeente wil in Vriezenveen Zuid veel woningen bouwen en ruimte reserveren voor nieuwe bedrijven. Dat hebben we zeker nodig in Vriezenveen omdat er al jaren te weinig gebouwd is. Maar daardoor komen het Herman Jansen Park en het oude kerkhof ernstig in het gedrang. Oplettende raadsleden en burgers trokken op tijd aan de bel, maar als je geen visie op je culturele erfgoed hebt, ben je altijd afhankelijk van oplettende burgers en raadsleden. Niet wenselijk!
De gemeente is bezig met plannen voor de Omgevingswet over wonen en openbare ruimte. Maar hoe kun je daarover nadenken als er geen goede visie op erfgoed onder ligt? Hoe behoud je de identiteit van onze gemeente als we daarover niet eerst met elkaar hebben nagedacht?
We hebben nu alleen maar een lijstje met rijks- en gemeentelijke monumenten als basis voor ons erfgoed. Er ligt geen enkele visie onder waarom we deze op de lijst hebben gezet. Daarin zijn dus o.a. geen beeldbepalende dorpsgezichten opgenomen, laat staan cultuurlandschappen. Daarom hebben we in september bij de behandeling van de verordening Erfgoed de motie “visie op erfgoed” ingediend, die het college opdracht om spoedig met een visie op erfgoed te komen en niet te wachten tot alle andere omgevingsvisie stukken klaar zijn.
Helaas ……Deze motie kreeg niet de steun van onze coalitiepartner GBT en de PvdA. Zij vonden het voldoende dat het college dit in 2026 gaat oppakken. En door ziekte van raadsleden werd er 2 maal over de motie gestemd met 11 stemmen voor en 11 stemmen tegen. Daarmee werd de motie helaas verworpen. We zullen de komende tijd bekijken hoe we het punt van visie op ons erfgoed op de agenda kunnen houden!