Wie bij Almelo langs het XL-park rijdt, ziet er een aantal stevige bedrijven en een verder verlaten landschap. Het grootschalige bedrijvenpark oogt fleur- en inspiratieloos. ‘Paradise lost’ zogezegd.  Jaren geleden is door de gemeenten Almelo, Borne, Hengelo en Enschede en de provincie Overijssel besloten om het XL-Park aan te leggen. Het park moest grootschalige, vooral logistieke bedrijven naar Twente trekken. Het vlot niet erg. Er is altijd wat en het werkt niet daadkrachtig in de acquisitie.

Niet dezelfde belangen

De analyse van nu is. Het moet anders, slagvaardiger en ondernemender. De belangen van de participerende gemeenten in het gemeenschappelijke bestuur lopen niet gelijk op. De besluitvorming verdient aandacht. Gemeenten hebben niet veel te investeren en als ze investeren dan bij voorkeur in de eigen gemeente. De acquisitie van het bedrijventerrein is ondernemend ingericht. De bestemming is nog steeds niet goed geregeld, waardoor de bedrijfskavels niet optimaal zijn. Er moeten nog boeren worden uitgekocht. Het bestuur werkt niet slagvaardig. Het is huilen met de pet op. De gevonden oplossing: zet de provincie in de lead door een meerderheidsbelang –tijdelijk- in de aandelen.

Met dat plan kwam van gedeputeerde Van Hijum naar de Provinciale Staten. Hij heeft het XL-park deze periode in portefeuille en zoekt naar oplossingen. De ChristenUnie steunt hem daarin. Met het oog op de werkgelegenheid moet het XL-park voortvarend ter hand worden genomen. Bovendien kost elke maand geld. De ChristenUnie Overijssel is het  met die ingezette lijn naar een tijdelijk meerderheidsbelang van de provincie eens. Maar wel onder voorwaarden.

Voorwaarden

In een motie die wij uiteindelijk niet hebben ingediend, omdat er geen meerderheid voor te  vinden was, stonden ze op een rij:

• commitment van de vier deelnemende gemeenten met betrekking tot de prioritaire toplocatie voor grootschalige bedrijvigheid;
• streven naar breed commitment bij andere gemeenten n Twente voor het XL-park als onderscheidende toplocatie voor grootschalige bedrijvigheid;
• de bestemmingswijziging voor doorontwikkeling van het XL-park moet met spoed met de gemeente Almelo in gang worden gezet;
• er dient een slagvaardige, ondernemende projectorganisatie te komen;
• een op voortvarend bestuur toegesneden gemeenschappelijke regeling met goede mandaten;
• geef rekenschap van de eerdere moties Westert en Tenkink. Daarbij gaat onder meer over grenzen aan de beloning van het management op het XL-park;
• regel op een goede wijze de ‘tijdelijkheid’ van het meerderheidsbelang, want de provincie moet niet blijvend een dubbele pet houden.

Het CDA had een motie met een soortgelijke strekking op het oog. Een meerderheid in PS was daar niet aan toe en wilde een nadere ónderzoek motie. De VVD vroeg in een motie om meer scenario’s. Voor de zomer moet GS daar uitsluitsel over geven.  Vanwege de harde termijn hebben we deze motie gesteund. We vinden het een next best aanpak. Na 15 jaar XL-park hebben we niet zoveel behoefte aan onderzoeken en scenario’s. De ChristenUnie wil slagvaardigheid zien. Daarom steunden  we gedeputeerde van Hijum in het nemen van een tijdelijk meerderheidsbelang in het XL-park.  Nu is het eerst wachten op meer scenario’s. Ik hoop dat de gemeenten en de provincie in het bestuur van het XL-park hun tegengestelde belangen kunnen overwinnen en snelheid weten te maken in dit dossier. Voor de zomer zegt de motie. Wat ons betreft moet het niet langer gaan duren.

Raar een-tweetje

Dan lag er nog de aangehouden motie van de PVV. Gelukkig kreeg die motie geen steun en werd hij aangehouden. In de motie werd het college van GS opgedragen om de regie over de acquisitie onder te brengen bij de Port of Twente. Ik vond het een uiterst ongelukkige motie. In de eerste plaats gaan Provinciale Staten niet over die opdracht aan Port of Twente. Die rol is weggelegd voor het bestuur van de gemeenschappelijke regeling. In de tweede plaats zijn er de nodige juridische en bestuurlijke hobbels eerst te nemen. Die hobbels maken het onmogelijk om je als overheid zo maar uit te leveren aan een private partij. Inschakeling van derden moet zorgvuldig gebeuren met alle partners in het RBT. De belangen van private partijen moeten zorgvuldig worden gewogen, want ook private partijen hebben meerdere belangen. Bovendien kunnen er ook andere private partijen zijn, die goed in staat zijn de acquisitie ter hand te nemen. Het is voor de ChristenUnie de vraag of je met deze opportunistische actie de Port of Twente een grote dienst bewijst. Ik snap ook niet goed dat dit bedrijf zich op zo’n presenteerblaadje laat opdienen zonder zelf eerst het maatschappelijk draagvlak goed te toetsen. Ook dat is ondernemerschap met kwaliteit. Het is een raar ‘een-tweetje’.

Paradise

De ChristenUnie snapt de wens om te komen tot een ondernemende aanpak, maar wel graag zorgvuldig. Ik hoop dat er snel duidelijkheid komt over de toekomst van het XL-Park. Elke maand dat er niets gebeurt kost geld. Dat besteed ik graag aan andere doeleinden. Het is funest als er een lang traject komt met scenario’s en onderzoeken. Voor we het weten is 2016 ook een verloren jaar!  Daar heeft de ChristenUnie geen zin in. Vandaar mijn oproep: maak van het XL-park geen lost paradise.

jan Westert