Er viel van alles te zeggen door de PVV, maar het raakte de kern van de besluitvorming door de provincie niet. Een stevige evaluatie is nodig, maar dat doe je als partijen met elkaar uitgesproken of juridisch uitgevochten zijn. “In de tussentijd moet je onderhandelaars hun werk laten doen. Zeker, als er de mogelijkheid is om een bedrijf alsnog te verleiden zich met een researchcentrum te vestigen op de Techbase in Enschede” , aldus fractievoorzitter Jan Westert, die in het debat niet erg onder de indruk is geraakt van de argumenten van de PVV. “Slechts veel suggestie en nauwelijks oog voor de onderscheiden rollen van partijen in dit proces.”

De ChristenUnie vindt een investering in een onderzoekscentrum in Twente door deze batterijenfabrikant van groot belang. Het sluit goed aan bij de kracht van de TU-Twente. En als er ergens een doorbraak nodig is, is het wel in de opslag van energie. De batterijenfabrikant LithiumWerks, maar ook SuperB kunnen van grote betekenis zijn. We balen er van dat door gedoe in de top van LithiumWerks die ambitie nu niet in daden kan worden omgezet.

Onze ambitie blijft. We zien graag dat het onderzoekscentrum voor batterijen alsnog gerealiseerd wordt. Belangrijk voor werkgelegenheid in Twente, een mooie kans voor de ontwikkeling van de Technologybase op het voormalig vliegveld terrein en past in de ambitie voor duurzame energie.

Publiek geld

Natuurlijk zijn we kritisch als het gaat om het geld, dat is verstrekt. Het is publiek geld om een maatschappelijk belangrijke investering mogelijk te maken. Dat geld komt in principe ook terug, want het gaat om een lening. En leningen moet je gewoon terugbetalen. Het bedrijf bestaat nog, hoewel er een ‘scheiding van geesten’ in de top heeft plaatsgevonden en Kees Koole als ambitieuze ondernemer is vertrokken. LithiumWerks moet dus voldoen aan de afspraken om de lening terug te betalen. Als de plannen om zich in Twente te vestigen niet door mochten gaan, zien ook wij het geld het liefst zo snel mogelijk terug gestort. Dat moet uit de onderhandelingen door Oost.nl maar helder worden.

Politieke gemakzucht

In het interpellatiedebat werd alle verantwoordlelijkheid met groot gemak op de schouder van gedeputeerde Van Hijum gelegd. “Dat vind ik politieke gemakzucht.”, aldus Jan Westert. “Je hoeft het debat met de politiek verantwoordelijke niet uit de weg te gaan, kritiek moet benoemd kunnen worden, evaluatie is belangrijk, maar wel op zuivere gronden en goede argumenten. Die heb ik niet gehoord van de indieners van een motie van wantrouwen. Dat noem ik politieke gemakzucht. Vertellen wat de burger zogenaamd wil horen over politieke bestuurders, maar ze verdienen van in dit geval Provinciale Staten ook  bescherming en achting, omdat ze hun nek uitsteken.“

Beperkte rol

Als het puntje bij het paaltje komt is de discussie over de investering van LithiumWerks ook nog eens erg smal. In september moesten Provinciale Staten instemmen met een lening uit het Innovatiefonds Overijssel. Dat fonds wordt uitgevoerd door de ontwikkelingsmaatschappij Oost.nl Daar wordt de lening en wordt de businesscase getoetst. Oost.nl is onze fondsbeheerder en moet voldoen aan de kaders, zoals de provincie die gesteld heeft. In dit geval voldeed de lening niet aan de formele kaders. De verruiming van die kaders is netjes voorgelegd aan Provinciale Staten. De staten hebben vanwege het belang van deze lening daaraan meegewerkt.

Strooizout

In de kern is alle rumoer er omheen in de pers en van de PVV een soort strooizout waarmee je op glad ijs geraakt. De ChristenUnie is voor een goede evaluatie van het proces. Die evaluatie komt terug om nog eens te kijken of de kaders voldoen, of bevoegdheden goed zijn belegd. En welke bevoegdheden Gedeputeerde Staten en Provinciale Staten toekomen.

Komt dan het mandaat voor de investering weer bij de Provinciale Staten te liggen. Luc Folkers van de Partij voor de Dieren formuleerde die vraag scherp. “Ik verschil politiek inhoudelijk met hem over de politieke duiding van het antwoord, maar het was in essentie de meest betekenisvolle vraag. Daar had het debat over moeten gaan en ik neem aan, dat we daarover verder spreken bij de evaluatie.”  

Wat LithiumWerks betreft balen we er van dat een project met een geweldige ambitie uiteen is gespat omdat bestuurders van het bedrijf kennelijk onoverkomelijke meningsverschillen hebben. De ChristenUnie hoopt dat de investering alsnog wordt nagekomen, zodra de rook wat is opgetrokken. In de tussentijd zijn partijen gebaat bij publieke rust. Dat komt het proces van heroriëntatie, onderhandeling en bezinning ten goede.